De bierkamer en brouwdagen

brouwdagen 2023

Brouwen : 04/02/2023 Bottelen : 26/02/2023 (onder voorbehoud)
26/02/2023                                        18/03/2023
18/03/2023                                        08/04/2023

Daarmee zit het brouwseizoen 2022 – 2023 er op.
Begin oktober 2023 start er terug een nieuw brouwseizoen.
Want alleen bij koud weer kunnen we als amateur goed bier maken zonder al te veel koelwater te “verprutsen”.

 

ER KOMT WEER LEVEN IN DE BROUWERIJ

Dit najaar 2021 brouwden we met de cursisten van de brouwcursus … Gelukkig want een brouwseizoen voor de amateur duurt niet zo lang en op deze manier hebben we met Corona toch een aantal biertjes klaar. Met dank aan de cusisten. Zij hebben dan ook 12 flesjes bier mogen meenemen naar huis.

Er werd IPA, Stout, Paterkesbier, Special Belge, Abdijbier en Erdinger gebrouwen. Een mooi “palmares”.

Het blonde Abdijbier “Forty” (we bestaan dit jaar 40 jaar) viel zodanig in de smaak zo dat er nu, begin februari ’22, niets meer van over blijft. Geen nood, we gaan direct een ‘plas’ laten brouwen door een brouwer in Asse “Ter Heide” zodat we deze zomer geen tekort zullen hebben.

Midden februari, Covid of niet,, gaan we een Saison Belge zelf brouwen. Het is een mooi schuimend, droog, donkerblond bier. Met een goede portie Magnumhop voor de bitterheid en de klassieke Saaz-hop voor de goede neus.
We gebruiken voor dit bier een typische Saisongist waarbij we mikken op zijn fruitig karakter.
Bij het bottelen gebruiken we meestal de S-04. Een gist met zeer goede uitvlokking. Dus op ± korte tijd na het bottelen een helder bier in de fles ! Probeersels met een WB-05 gist bij het bottelen gaven ooit ook goede resultaten bij het bottelen. Eveneens een zeer goede uitvlokking. Natuurlijk met een ietsje ander karakter als resultaat. Die WB is immers een gist voor “Weizenbier”. ‘T is maar dat g’het weet.

Blijft de vraag of we “Snijder”nog gaan brouwen. Nog steeds met een goede portie amber mout en door de uitgelezen kruidentoevoeging bij het koken houden we ook met dit bier een gildeklassieker in optie. Wanneer deze terug in de brouwplanning zal opgenomen worden is nog ff afwachten. Laat maar weten of u dit bier terug wil “zien”.

Voor ons Jubileumbier editie 2022 (40 jaar Vaatje) zochten we naar een blonde abdijbier dat dan ook een vaste waarde in ons gamma kan worden. Het probeersel, na de brouwcursus gebrouwen, heeft de toets van de klant goed doorstaan want het is al op. Zie ook begin van dit artikel.
De resterende wintertijd 2022 gaan we  verder “Covids-gewijs” aan de slag. We denken aan de Erdinger die door Joy gebrouwen werd na de cursus. Nou die kwam zeer kort in de buurt. Goed gebrouwen Joy. De lange filtertijd ten spijt werd “uw” bier een voltreffer.
En het seizoen gaan we afsluiten met het brouwen van een “Quadruppel” die tot december 2022 kan rijpen om ons dan tijdens de koude dagen te “verwarmen” met zijn rijke aroma’s en pittige volume procenten …

WIE GRAAG dit voorjaar 2022 EEN BROUWSEL MEE-MAAKT: contacteer Dirk De Mol of Frans De Block.
Leden mogen eventueel voor zich ook een brouwsel komen doen onder begeleiding.
Eveneens in afspraak met Dirk DM of Frans DB.
Denk er wel aan: onze (nieuwe) installatie is rendabel tussen de 80 en 100 liter !
De hoeveelheid bier en de onkosten (!) worden in afspraak verdeeld onder initiatiefnemer en de begeleider.
Voor kleinere brouwsels zijn de leden beter af met de kleine “uitleen – meeneem” installatie.
Tot op een brouwdag; hopelijk nog dit voorjaar 2022 ?  Of dit najaar 2022 ?

Frans De Block

Bier en HOP

Bier is eigenlijk niets meer dan een vergist zoet papje van water en gemalen mout op smaak gebracht met extra’s.
Eén van die populaire extra’s zijn de vrouwelijke hopbellen. Die hopbellen behoren tot een snelgroeiende klimplant die tot wel 6 à 8 meter hoog kan groeien. De hop verdrong in de loop der geschiedenis de kruiden als extra uit het bier. Enerzijds omdat de teelt van hop gemakkelijker is en de opbrengst dus hoger. Verder bevat hop betere smaakeigenschappen dan elk voorafgaand kruid. Bij het gebruik van kruiden maakt men steeds een samenstelling
hiervan. Hop alleen kan voor de bitterheid zorgen en heeft het vermogen het bier beter te beschermen tegen infecties
dan de kruidenmengsels. In plaats van kruiden te gebruiken om het suikerpapje smaak te geven, kan je met één kruid, namelijk hop, goed bierbrouwen.
Momenteel is hop zo vergroeid met bier dat men dit in één adem het vierde ingrediënt noemt.
Hop is inheems in Europa, Noord-Amerika en Azië. Dankzij verfijnde teeltprogramma’s zijn er ondertussen productievere en ziekteresistente
planten wereldwijd beschikbaar. De belangrijkste teeltgebieden zijn nu de VS, Nieuw-Zeeland, Groot-Brittannië, Duitsland, Tsjechië, China, Polen en Australië.
Brouwers maken graag onderscheid tussen bitter- en aromahoppen. Dit geeft een mooi overzicht maar het is ook slechts een indeling om de hoprassen overzichtelijk te houden. Je kan namelijk met elke hop je bier bitteren en aroma geven.

Elke hop heeft zijn identiteit en het is aan de brouwer om die te kennen en uit te spelen in zijn bier. Niet zo een gemakkelijk opdracht. Wat voornamelijk telt bij hop zijn de alfa- en Betazuren en de hopoliën. De zuren geven voornamelijk de bitterheid (en wat aroma). De hopoliën geven het aroma.
De zuren, die niet wateroplosbaar zijn, leveren voornamelijk dus de bittere smaak. Tenminste als je ze een minimum van 60 minuten kookt (90minuten om tot het maximum te geraken).
Tijdens het koken worden de alfazuren omgezet in iso-alfazuren (dit noemt men in de vakliteratuur isomerisatie). Het zijn deze iso-alfazuren die de gewenste bitterheid geven. Wanneer je hop koopt staat op de
verpakking het gehalte aan alfazuur. Dit gehalte daalt in de tijd afhankelijk van hoe je de hop bewaart. Bewaar ze het liefst in de koelcel, koud en donker. De hopbitterheid drukt men uit in IBU- waarden ofte International Bittering Units.
1 IBU = 1 milligram van iso-alfazuur per liter bier.
Helaas gaat veel bitterheid verloren tijdens het brouwproces. Zoals in de kookketel waar je bij langer dan 90 minuten koken terug een de-isomerisatie krijgt. Ook verlies je bitterheid tijdens de vergisting, lagering en ook tijdens de botteling en bewaring van het bier.
Zo komt het rendement voor een amateurbrouwer te schommelen rond de 25%. Wens je dus een bier te brouwen met een bepaald IBU dan dien je het IBU-gehalte maal 4 te doen en verder te rekenen om de gewenste
bitterheid te krijgen.
Een weetje voor de brouwers is dat de verzadigingsdrempel op 120 IBU ligt. Bieren met een hoger IBU-gehalte proef je als 120 IBU. Verder proef je de smaakverschillen in bitterheid slechts met een sprong van 5 IBU’s. Tussen 0 en 40IBU proef je de verschillen scherper dan bij hogere waarden. Een bier met 81 IBU of 83IBU…; je bent een kei als je
het verschil proeft? Maar de neus wil ook wat. Die neus ruikt de hopoliën, een combinatie van tal van stoffen waarbij de terpenen van belang zijn omdat zij de typische hopgeur geven en ook bij de voornamelijk nieuwe hoppen verantwoordelijke zijn voor de citrus-achtige geuren.
Hoppen met veel hopoliën worden als aromahoppen aangeduid. Deze worden gebruikt op het einde van de kooktijd of als toevoegsel bij de lagering (dry hopping). Hopoliën kunnen ook nog toegevoegd worden net voor het bottelen. Ze komen dan wel uit een flesje.
Bieren met een stevige bitterheid en hoparoma worden nu graag gedronken. Helaas gaan zowel de bitterheid als het aroma in de tijd achteruit. Het aroma nog vlugger dan de bitterheid! De daling start namelijk al na 1 maand en je proeft het zeker na 6 maand.

Dus ik zou zeggen drink je bier snel op!
Brouwgroetjes van David Moens